Svalbard Tohum Deposu: Dünyada Tohum Kalmazsa Gidilecek Son Adres

Norveç’in Svalbard adasında 2008 yılında kurulan Svalbard Küresel Tohum Deposu, tarım ürünlerinin ve yabani bitkilerin genetik çeşitliliğini koruma amacıyla hayata geçirilmiş bir önemli girişimdir. Svalbard, güvenliği ve iklim koşulları açısından mükemmel bir konumda bulunarak, dünyanın dört bir yanından gelen binlerce tohum numunesini güvenli bir şekilde barındırmaktadır.

Dünya genelinde 1.700’den fazla gen bankası bulunmasına rağmen, Svalbard Tohum Deposu’nun benzersizliği, güvenli olması ve çeşitli tehditlere karşı ekstra koruma sağlamak amacıyla kurulmuş olmasıdır. Diğer gen bankalarının savaşlar, iklim değişikliği ve diğer faktörler nedeniyle risk altında olabileceği düşünüldüğünde, Svalbard’daki bu depo gelecekteki tarım için kritik bir rol oynamaktadır.

Depo, bugüne kadar dünya genelinden toplanan 1.081.026 tohum numunesine ev sahipliği yapmaktadır. En fazla pirinç, buğday ve arpa gibi temel tarım ürünleri bu numuneler arasında öne çıkmaktadır. Ancak, depodaki tohumlara yalnızca emanetçi enstitüler erişebilir ve bu tohumları sadece ihtiyaç durumunda geri alabilir. Bu sistem, tohumların gereksiz kopyalardan kaçınılarak muhafaza edilmesini sağlayarak, dünya genelindeki genetik çeşitliliğin güvenli bir şekilde korunmasına yardımcı olmaktadır.

Türkiye’de faaliyet gösteren Uluslararası Kurak Alanlar Tarımsal Araştırma Merkezi (ICARDA), Suriye’deki gen bankasına erişimini kaybettiği durumda, Svalbard Tohum Deposu’nda saklanan tohumları kullanarak Lübnan ve Fas’ta yeni gen bankaları kurmuştur. Bu, Svalbard’ın sadece Norveç için değil, aynı zamanda dünya genelinde tarımın sürdürülebilirliği için kritik bir rol oynadığını göstermektedir.

Tohumların Önemi ve Korunması

Tohumların saklanması, tarım ürünü çeşitliliğinin korunması açısından kritik bir öneme sahiptir. Binlerce yıllık tarımsal faaliyetler ve insan-doğa etkileşimi sonucunda ortaya çıkan bu çeşitlilik, gıda güvenliği ve tarımın sürdürülebilirliği için hayati önem taşımaktadır. Ancak, yapısal değişiklikler, iklim değişikliği, istilacı türler, geleneksel mahsullerin değiştirilmesi gibi faktörler, tarım ürünü çeşitliliğini tehdit etmektedir.

Özellikle modern tarım uygulamalarının yaygınlaşması, biyoçeşitliliği azaltmış ve bazı geleneksel mahsulleri unutulmaya terk etmiştir. Çin’de yaşanan örnekte olduğu gibi, geçmişte kullanılan pirinç çeşitlerinin büyük bir kısmı günümüzde kullanılmamaktadır. Bu durum, gıda kaynaklarını hastalıklar ve kuraklık gibi tehditlere karşı daha savunmasız hale getirmektedir.

Svalbard Tohum Deposu’nda saklanan tohumlar, bilim insanlarına gelecekteki iklim krizine ve artan nüfusun ihtiyaçlarına uyum sağlama potansiyeli sunmaktadır. Bu tohumlar, tarım ürünlerinin daha yüksek dayanıklılık, verimlilik ve hastalıklara karşı direnç geliştirmesini umut etmektedir.

Tohumların Saklanma Koşulları ve Güvenliği

Svalbard Tohum Deposu, tohumları ideal saklama koşullarında muhafaza etmek için özel olarak tasarlanmış bir altyapıya sahiptir. Tohumlar genellikle hava taşımacılığıyla getirilerek depoya alınır. Güvenlik önlemleri kapsamında, tüm tohum kutuları taranır ve depoya yabancı maddelerin girişi engellenir.

Depodaki tohumların muhafazası için ideal sıcaklık -18ºC’dir. Tohumlar, üç katmanlı alüminyum paketlerde saklanan kutularda yer almaktadır. Bu düşük sıcaklık ve nem seviyeleri, tohumların uzun yıllar boyunca canlı kalmasını sağlayarak genetik çeşitliliğin korunmasına katkıda bulunur.

Ancak, Svalbard Tohum Deposu da çeşitli tehlikelerle karşılaşabilir. Geçmiş yıllarda bölgede kaydedilen yoğun yağışlar ve normalin üstündeki sıcaklıklar, buzun erimesine neden olmuştur. Bu durum, depo içinde su birikimine yol açabilir. Depo yöneticileri, bu tür tehlikelere karşı önlemler alarak, su geçirmez tünellerin inşası ve suyun tahliyesi için hendekler kazılması gibi adımlar atmaktadır.

Svalbard Tohum Deposu, yaklaşık 13.000 yıllık tarım tarihine ait tohum örneklerini içererek, dünya genelindeki biyoçeşitliliğin güvenli bir şekilde korunmasına katkı sağlayan eşsiz bir tesistir. Tohumların “Nuh’un Gemisi” olarak adlandırılabilecek bu depo, gelecekteki tarımın teminatı olma özelliği taşımaktadır.

İlginizi Çekebilir: Dikey ve Topraksız Tarım: Yenilikçi Tarım Teknolojileri