Erzurum’un Sembolü Çifte Minareli Medrese: Tarihi ve Özellikleri

Erzurum, zengin tarihi ve kültürel mirasıyla dikkat çeken bir şehirdir. Bu mirasın en önemli yapılarından biri ise Çifte Minareli Medrese’dir. Selçuklu dönemine ait bu muhteşem eser, şehrin sembolü haline gelmiştir. Medrese, 13. yüzyılın sonlarına doğru inşa edildiği düşünülmektedir ve Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın kızı Hundi Hatun veya İlhanlı Hanedanları’ndan Padişah Hatun tarafından yaptırılmış olabileceği düşüncesiyle Hatuniye Medresesi olarak da bilinir.

Çifte Minareli Medrese, büyüleyici bir mimariye sahiptir. Yaklaşık 35×46 metre boyutlarında olan medrese, iki katlı, dört eyvanlı ve açık avlulu medreseler grubunun en önemli örneklerinden biridir. Medresenin avlusu, etkileyici revaklarla çevrili olup, 26×10 metrelik bir alana yayılmıştır. Avlunun her iki tarafında öğrenci ve öğretmen odaları sıralanmaktadır.

Medresenin zemin katında on dokuz, birinci katında ise on sekiz oda bulunur. Girişin batı tarafında bulunan kare mekân, mescit olarak kullanılmıştır. Güneydeki ana eyvanla birleşen kümbet ise dikkat çekici bir türbedir. Anadolu’daki çağdaşları arasında en büyük türbe olma özelliğini taşıyan bu kümbet, on iki köşeli gövdesiyle öne çıkar. Dıştan külah, içten kubbeyle örtülü olan kümbetin saçağı süslemelerle bezelidir.

Çifte Minareli Medrese’nin en göz alıcı özelliklerinden biri, taç kapısındaki bezemelerdir. Selçuklu taş süslemelerinin en güzel örneklerini sunan medresenin taç kapısında, çoğunlukla bitkisel motifler kullanılmıştır. Palmet ve rumi motifleri, bezemelerin ana unsurları arasındadır ve birbirleriyle uyum içinde bir tasarım oluşturur. Batı tarafında bulunan taç kapının üzerinde, Orta Asya Türkleri’nin simgesi olan çift başlı kartal, ağzı açık iki yılan ve dilimli yapraktan oluşan hayat ağacı işlenmiştir.

Çifte Minareli Medrese’nin minareleri de büyüleyici bir görüntü sunar. Minareler, sırlı tuğla ve tuğla kullanılarak inşa edilmiş olup, motiflerle süslenmiştir. 26 metre yüksekliğinde olan minarelerin panolarında ise turkuaz renkte Arapça “Allah” yazısı yer almaktadır.

Harap halde bulunan Çifte Minareli Medrese, Osmanlı Padişahı 4. Murad tarafından onarılmış ve bir süre “tophane” olarak kullanılmıştır. Daha sonra 1942-1967 yılları arasında Erzurum Müzesi olarak hizmet veren medrese, günümüzde hem müze hem de resim sergi salonu olarak kullanılmaktadır.

Kaynak: Haber Pozitif